Emotioneel onbeschikbaar zijn

Waarom deze vrij populaire term eigenlijk veel meer nuance benodigd

Emotioneel onbeschikbaar zijn. Om verschillende redenen kun je als mens op emotioneel vlak niet de ruimte hebben/voelen om relaties en vriendschappen te onderhouden. Het kunnen tijdelijke redenen zijn, zoals drukte op werk of ziekte. Echter kan er ook spraken zijn van een structureel “probleem”. Het onvermogen om op een gezonde manier met je eigen emoties en gevoelens om te gaan. En hierdoor ook niet in staat zijn om de emoties van een ander te kunnen herkennen, valideren en dragen.

Emotioneel onbeschikbaar zijn kan ook inhouden dat je jezelf niet gunt om authentiek te zijn. En hierdoor ook relaties aangaat waarin je niet je authentieke zelf hoeft te laten zien. Het is veilig om met iemand te zijn die niet oprecht geïnteresseerd is in jou. Zo kun je altijd blijven schuilen achter patronen en zelfbeschermingsmechanismen die ervoor zorgen dat je niet gekwetst kan worden.
Authentiek en rauw zijn maakt je kwetsbaar. Mensen zijn complexe wezens. We hebben vrijwel allemaal een leuke kant, maar ook iedereen heeft zijn of haar schaduwkanten.

Ikzelf probeer mensen te zien als een oceaan. De oceaan is de perfecte metafoor voor het menszijn. Het water van de oceaan kan helder zijn. Op een mooie rustige dag. Je kunt er makkelijk doorheen kijken. Er is van alles moois te zien. Vissen, koraal, de zonnestralen die als glitters het water penetreren.
Dat zijn de dagen en momenten dat onze zonnige kant aanwezig is. We zien helder, hebben positieve gedachten. Wanneer er een grote golf op ons afkomt springen we vol zelfvertrouwen in de golf. We zien hem daarna achter ons uiteenspatten.

Onze schaduwkant is onze rauwe kant. De kant van ons vol gevoelens als boosheid, onzekerheid, jaloezie, schaamte, stress. De kant van ons die op kan rukken als een storm. Hoge golven die ons overweldigen. Deze gevoelens ervaren we allemaal. We zijn allemaal mensen en niemand van ons is daarin uniek. Al willen we tegenwoordig graag geloven dat we uniek zijn. In hoeverre je emotioneel beschikbaar bent heeft volgens mij voor een groot deel te maken met hoe goed jij je eigen schaduwkant kent. Daarnaast hoe goed jij in staat bent om met je eigen schaduwkant om te gaan. En in mijn ogen nog wel het moeilijkste: durf je je schaduwkant aan anderen te laten zien. Het is onmogelijk om ten alle tijden bestand te zijn tegen hoge golven, wervelwinden en misschien zelfs orkanen. Ze vertroebelen het water, waardoor we soms niet meer helder kunnen zien wat we nou willen, voelen, denken. Op dat soort momenten, ben je in staat om kwetsbaar te kunnen zijn. Om tegenover je vrienden/famielie/partner te zeggen: “Ik voel me even zo overweldigd, in de war, dat ik niet weet wat ik moet zeggen of doen.” Durf je je emoties te laten zien, je tranen te laten rollen, je boosheid te uiten en even lelijk te zijn.

Tegenwoordig leven we ook in een in mijn ogen giftige waan dat je niet boos, lelijk, depressief of kattig mag zijn. We moeten allemaal op een “gezonde” manier onze emoties uiten, zonder daar fouten in te mogen maken. Terwijl de enige manier om steeds beter om te leren gaan met onze schaduwkant is, die kant toe te laten.
Het is niet leuk als je zus uit haar slof schiet en je moet het incasseren. Al denk ik dat het heel waardevol is om elkaar de ruimte te kunnen geven dat wel te doen. Mits je er daarna op kunt reflecteren met elkaar. Wat maakte nou dat je zo uit je slof schoot? Wat had je op dat moment van mij nodig.
Emotioneel onbeschikbaar zijn is de diepte en de reden van je eigen gevoelens niet kennen. Ik kom er zelf steeds meer achter dat je met het afwijzen van je eigen ‘lelijke’ kanten, je andere mensen de ruimte ontneemt om volledig zichzelf te kunnen zijn.
Het maakt dat we conflicten zien als iets negatiefs om te vermijden. We onderdrukken onze eigen boosheid, geven er geen uiting aan en blijven lopen met onvervulde behoeften.
Soms zijn bepaalde emoties totaal niet gelegitimeerd, buiten proportioneel en komen ze vanuit een trauma of diepe onzekerheid. Hoe mooi is het wanneer we er in gesprek met elkaar een licht op kunnen schijnen. Zodat je weet welke delen van jezelf je dient te helen. Ik ben er van overtuigd dat wij als mensen elkaar zoveel opstapjes naar heling kunnen brengen. Mits we bereid zijn om door ongemakkelijke, vermoeiende stormen te gaan met elkaar.
Het is zonde dat we tegenwoordig zo druk zijn en liever een vriendschap of huwelijk weggooien, dan conflicten en moeilijkheden te zien als een uitdaging om te leren over onszelf en over de ander.
Begrijp me niet verkeerd, ik zeg niet dat je moet blijven hangen in vriendschappen of relaties met mensen die niet bereid zijn om hun schaduwkant onder ogen te komen. Mensen die anderen pijn blijven doen en vrijwel alleen de schuld bij anderen neerleggen. Maar mocht je een partner/familieleden en vrienden hebben die de ballen hebben om hun schaduwkanten te onderzoeken. Koester dit vooral. Er zit zoveel schoonheid in elkaar helpen groeien. Zoveel schoonheid in elkaar dragen en samen stormen trotseren.

Koester de mensen die het in jouw ogen waard zijn om stormen mee te trotseren. Uiteindelijk gaat de storm ook weer liggen en kunnen je met trots genieten van de kalmte, in het zonnetje.